Lúc nhỏ, đến trường, thầy giảng sao, ta học vậy. Học với thầy thì có vẻ hơi “sướng” vì thầy đã chuẩn bị sẵn cho ta mọi thứ, ta chỉ cần ngồi vào bàn và “ăn”. Nhưng lắm khi các “món dọn” ra không hợp khẩu vị, “ăn” mãi một món, chán lắm nhưng vẫn cứ phải “ăn” vì ta không có quyền chọn lựa nào khác.
Còn tự học với sách, ta phải tự chuẩn bị “thực đơn”, đi chợ và tự nấu ăn. Nếu ta biết cách lên thực đơn, khéo đi chợ và nấu nướng thì ta sẽ có một bữa ăn ngon miệng, vừa tiết kiệm vừa bổ dưỡng. Ngược lại, có khi ta tốn cả đống tiền, mất thời gian nhưng rồi chính ta cũng không thể nào nuốt nổi. Tương tự như vậy, khi học với sách, ta có toàn quyền lựa chọn và học những gì mình thực sự cần, bằng cách của mình, thời gian và địa điểm mình thích,… Nhưng kiến thức từ sách là mênh mông, nếu ta không biết lựa chọn, không biết xử lý thông tin để biến kiến thức ấy thành tri thức của riêng mình thì ta sẽ vẫn cứ “dốt” dù đọc, học rất nhiều.
Vậy cách nào để học với sách hiệu quả?
Trước tiên, bạn nên cẩn thận với “bẫy biết tuốt” trong quá trình đọc sách. Bởi lẽ, câu chữ, lập luận của sách thường rất logic, rõ ràng, không ít khi ta tưởng mình đã hiểu nhưng thực ra mình không hiểu gì cả hoặc hiểu sai hoàn toàn.
Để tránh bẫy này, bạn cần phải vượt qua được vỏ bọc bên ngoài của câu chữ, ngôn ngữ để tìm và hiểu được nội dung bên trong, cái hồn, cái thần của sách. Cái này không phải dễ làm. Bởi vì tất cả chúng ta đều có xu hướng tìm kiếm điều mình cần, mình thích và từ chối những điều trái mong đợi của mình. Nên nếu ngôn ngữ, vỏ bọc của sách hợp với mình thì mình ngấu nghiến ngay và hiểu theo “cách của mình” và bỏ qua những “viên ngọc” còn giấu bên trong. Ngược lại, câu chữ, vỏ bọc của sách trái ý mình thì mình bỏ đi, không đọc nữa, thậm chí có phản ứng tiêu cực.
Làm thế nào để hiểu, để cảm được cái thần, cái hồn bên trong sách?
Trước tiên, bạn cần phải đọc chậm, đọc kỹ, thậm chí đọc đi, đọc lại vài lần nếu thấy nội dung có gì đó trúc trắc.
Học với sách, đòi hỏi bạn phải liên tục suy nghĩ, phải tìm đến những liên tưởng từ sách đến thực tiễn để có thể áp dụng vào hoàn cảnh của mình. Chỉ khi bạn và sách gặp nhau, thì những ý tưởng sáng tạo mới hiện ra. Đó chính là cái thần, cái hồn của sách mà không phải ai cũng có thể cảm nhận được.
Ngoài ra, cũng giống như bất cứ việc gì, học với sách cũng cần bạn phải xác định rõ mục tiêu. Bạn phải xác định rõ mục tiêu của mình để chọn lọc và xử lý tốt thông tin thu được. Nếu không, giữa biển kiến thức mênh mông, bạn sẽ chết chìm.
Vì vậy, học với sách tuy có khó nhưng lại rất thú vị. Sách không chỉ giúp bạn mở rộng kiến thức mà còn phát huy sáng tạo của bạn rất tốt. Học với sách cũng là một cách học rất tiết kiệm mà ai cũng có thể học được.
Chúc các bạn thành công!
