Ra khỏi rạp hát Hòa Bình,cái rạp mà ngày nay được gọi với tên mới là 3 tháng 4,tôi đưa chị đến thẳng quán cà phê Tùng thay vì phải đưa chị trở về trông coi cái quán nem của chị,cái quán mà từ mười giờ sáng - giờ mở cửa -...cho đến tận mười hai giờ khuya - giờ đóng cửa - lúc nào cũng có đông thực khách.Cái quán bán nem nổi tiếng ngon và rẻ mà cả thành phố này ai ai cũng đều đã biết tiếng.Du khách ở khắp mọi miền đất nước,và cả người Việt Nam đang sinh sống ở ngoại quốc một khi đã đến thăm thành phố hoa này thì thường phải có ít ra là một lần ghé vô quán của chị để được thưởng thức món nem thật đặc sắc : Nem Ninh-Hòa! Một tuần qua kể từ khi gặp lại chị, ngày hai bữa tôi đều được chị cho thưởng thức món nem thật độc đáo do chính từ đôi bàn tay của chị làm ra mà không hề thấy ngán.Nhưng,chiều nay tôi muốn chị đi cùng tôi đến ngồi trong quán cà phê Tùng. Những ngày còn lưu lại thành phố này tôi muốn chị đi cùng tôi đến khắp mọi ngõ ngách,mọi con đường,tôi luôn muốn có chị ở bên cạnh.Có chị gần bên tôi như được sống lại thời gian thật vui thật đẹp và thật hạnh phúc của những tháng ngày trước khi quê hương tôi bị nhuộm màu.
Thành phố Đà Lạt chỉ trong chốc lát nữa là sẽ được soi sáng bởi những ngọn đèn đường vậy mà thời tiết chỉ hơi man mát chứ không lạnh.Thành phố này giờ đây đã không còn cái khí hậu lành lạnh làm tê tái lòng người,cũng không còn cảnh sương mù lãng đãng đầy vẻ lãng mạn, cũng không còn cảnh những cô thiếu nữ đài các tha thướt trong những chiếc áo dài với những cái áo len đủ kiểu và đủ màu sắc,hoặc với cái áo pardessus sang trọng khoác ngoài;cùng dáng đi uyển chuyển trên khắp phố phường.Con người đã muốn con người phải thay đổi. Con người đã muốn khí hậu phải thay đổi.Con người đã bị bắt buộc phải thay đổi trong từng câu văn, trong từng lời nói sao cho ngắn và giản dị vì vậy mà ngôn ngữ Việt đã nghèo nàn hơn xưa rất nhiều.Thành phố này giờ đây cũng đã có quá nhiều quán cà phê mang nhiều phong cách khác nhau với những phong cảnh hữu tình và thơ mộng...từ những căn biệt thự sang trọng trên những ngọn đồi mà quán cà phê Tùng thì không có.Tôi thích ngồi ở cà phê Tùng vì quán này đã có từ hơn nửa thế kỷ qua và từ ngày đó cho đến mãi mãi về sau, cà phê Tùng vẫn là nơi yên tĩnh và là nơi dành cho những ai muốn được thưởng thức ly cà phê nguyên chất thơm ngon không bị pha chế những tạp chất độc hại để câu khách và để thu lợi bởi những người chủ không có lương tâm.
Nhìn từng giọt cà phê đặc quánh đang từ từ rớt xuống đáy ly,màu đen của giọt cà phê làm tôi liên tưởng đến người nam tài tử da đen trong phim mà chị và tôi vừa xem qua.Có lẽ lần xem phim hôm nay là lần cuối cùng vì sắp tới đây người ta sẽ cho dẹp bỏ cái rạp hát duy nhất còn sót lại này,như đã từng dẹp bỏ ba cái rạp từ lâu lắm rồi.Người nam tài tử da đen thủ vai chính thật xuất sắc đã làm kinh hồn những vị khán giả nào có trái tim không được mạnh.Người nam tài tử da đen đóng vai người chết hiện về như người còn sống vào ban đêm,lẫn cả ban ngày để nhát người yếu bóng vía và cũng là để được nói lên những lời nói như tự thú tội lỗi đã làm trong khi còn sống.Nam tài tử da đen trước khi chết,ông và nhóm người của ông đã dùng đủ mọi mánh khoé để cướp tài sản, cướp đất đai và cướp luôn mạng sống của nhiều ngàn người dân vô tội cách rất dã man nhưng luật pháp thì không bao giờ bắt tội ông và nhóm người của ông được.Trước khi phim kết thúc,người nam tài tử da đen đã dõng dạc tuyên bố:Khi tôi còn sống tôi đã làm nhiều việc ác nhưng không một ai dám trừng phạt tôi cũng bởi: Tôi là luật pháp!
Chị thấy tôi thường hay đăm chiêu suy nghĩ nên chị nắm tay tôi và bóp nhè nhẹ như ngụ ý một sự đồng cảm và chia sẻ.Nhìn chị tôi thấy thương chị nhiều quá.Tôi đặt bàn tay khô héo của chị trong đôi bàn tay của tôi và kể cho chị nghe một câu chuyện có thật mà chính tôi đã may mắn được là người trong cuộc: - Em sẽ kể cho chị nghe một câu chuyện rùng rợn có thật.Một câu chuyện kinh dị cũng có cùng một nội dung như trong phim mà chị em mình vừa xem xong.Câu chuyện mà em sẽ kể ra đây thì chính em là người trong cuộc vậy mà cho đến tận hôm nay em vẫn chưa dám kể lại cho bất cứ một người nào nghe bởi vì chuyện huyền bí quá,bởi vì chuyện ma quái quá.Huyền bí và ma quái đến độ khó tin lắm... nhưng đó lại là chuyện có thật chị à.
Tôi pha thêm một chút nước sôi vào ly cà phê rồi lại đặt bàn tay chị trong hai bàn tay tôi và nhìn ngay mắt của chị,tôi bắt đầu kể: - Ngày đó,ngày mà miền Nam Việt Nam của chúng ta đã chịu buông súng chấp nhận giải pháp hòa giải để hòa hợp sống chung như người anh em bên kia giới tuyến đã thường xuyên tuyên bố.Một buổi sáng kia người ta đã đến nhà,đến căn nhà mà chị em mình đã có một thời gian vui sống bên nhau, người ta ra lệnh cho em đúng một tiếng đồng hồ phải thu dọn đồ đạc rồi phải lập tức ra khỏi căn nhà.Sau vài năm vật lộn với cuộc sống đầy tủi nhục,đầy đau thương và đầy uất hận,rồi em cũng tìm được một công việc làm tài xế chuyên chở vật dụng cho một công ty.Em còn nhớ rất rõ là vào buổi sáng một ngày chúa nhật, ông Giám đốc lệnh cho em là vào sáng sớm ngày hôm sau, thứ hai,em phải lái chiếc xe tải lên Lộc Ninh chở cao su về Kho Năm bên Khánh Hội.Ba giờ sáng ngày thứ hai em vào nhận chiếc xe tải rồi chạy thẳng lên Lộc Ninh.Khi xe chỉ còn cách điểm đến khoảng chừng hai cây số thì em nhìn thấy có một người đàn ông đứng bên vệ đường giơ tay ra dấu cho xe ngừng lại.Nhìn kỹ thì ra đó là ông Phó giám đốc công ty.Ông Phó giám đốc hôm nay mặc cái áo sơ mi có sọc màu đỏ với cái quần jean trông thật là trẻ trung.Ông bước lên ngồi bên cạnh em rồi ra lệnh cho em đổi hướng chạy lên Ban Mê Thuột thay vì tiếp tục đến Lộc Ninh.Vì ông ta là Phó giám đốc nên em đâu dám thắc mắc điều gì ngoài việc phải tuân lệnh thi hành theo ý của ông. Xe chạy được khoảng chừng mười cây số thì ông lên tiếng nói trong khi mắt của ông vẫn nhìn thẳng về phía trước. - Công tác của anh ở Lộc Ninh tôi đã cho người người khác làm thay rồi.Anh có nhiệm vụ đưa tôi lên Ban Mê Thuột,lên đó tôi sẽ có công việc nhờ anh giúp tôi.
Hôm nay,lần đầu tiên ông có lời nói nhỏ nhẹ và lịch sự khi gọi em bằng anh,khác với mọi khi nên em cũng thấy yên lòng bởi tính của ông mau nóng,mà hễ mỗi lần nóng giận ai thì người đó sẽ bị ông chửi rủa thậm tệ đến suốt cả buổi,đến tối tăm cả mặt mày.Đôi con mắt của ông vẫn đang nhìn về phía trước nhưng bỗng ông hỏi em một câu làm cho em vô cùng bối rối và cũng vô cùng lo sợ: - Anh thù ghét tôi,thù ghét chúng tôi lắm phải không? Em chưa biết phải trả lời ra sao thì ông đã nói tiếp một hơi thật dài như là lời thú tội chẳng khác gì người nam tài tử da đen trong phim mà chị em mình vừa xem qua.Ông nói: - Thật ra thì tôi phải làm như vậy thôi anh à.Đó là chính sách mà chúng tôi phải triệt để tuân hành và phải thực hiện cho bằng được.Chúng tôi phải làm đủ mọi cách sao cho người dân miền Nam này phải căm thù chế độ,càng căm thù nhiều bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu vì,có như vậy thì những thành phần bất mãn sẽ nổi lên,sẽ lộ mặt ra chống lại chế độ để nhân đó chúng tôi sẽ ra tay tiêu diệt gọn và sạch sẽ một lần.Cuối cùng rồi thì chỉ còn lại toàn là những con người biết sợ hãi và sẵn sàng phục tùng mọi mệnh lệnh của chế độ.Chính sách này chúng tôi đã cho áp dụng và đã thành công hoàn toàn ở miền Bắc rồi.Khởi đầu,chúng tôi đã phát động một chiến dịch gọi là:Cải Cách Ruộng Đất.Chúng tôi tổ chức cho đấu tố để giết sạch hết những tên trí phú địa hào,rồi sau đó cho giết luôn cả những người không có tội tình gì với chế độ.Thật không ngờ là tất cả mọi người dân miền Bắc đều đã khiếp sợ để rồi phục tùng mọi mệnh lệnh một cách thật mau lẹ và tuyệt đối. Chỉ có một nhóm thật nhỏ nhoi dăm ba người bất mãn đã nổi lên và chúng tôi gọi nhóm người đó là nhóm: Nhân Văn Giai Phẩm.Họ là những người có chút tiếng tăm nên chúng tôi không muốn giết ngay mà chúng tôi sẽ cho giết lần lần bằng cách bắt lao động khổ sai thật nặng nhưng chỉ cho ăn thật ít thôi.Chính sách này chúng tôi đã và vẫn đang áp dụng cho những quân nhân công chức miền Nam tại các trại cải tạo.Theo tôi thì rồi cũng sẽ thành công thôi. Nhưng,đối với người dân miền Nam thì chúng tôi lại chỉ thành công có một phần thôi anh à. Chúng tôi thật sự đã không tiên liệu trước được là người dân miền Nam này sẽ phản kháng lại bằng cách hè nhau đổ xô ra biển mặc dù có quá nhiều nguy hiểm đang đợi chờ mọi người.Họ dắt díu nhau cùng vượt luôn qua cả những khu rừng đầy ác thú và vượt luôn qua những cánh đồng đầy mìn bẫy còn sót lại trong cuộc chiến. Đúng là chúng tôi đã không tiên liệu trước được việc này nhưng,sau khi số người bất mãn chế độ đã bỏ ra đi hết rồi thì số người còn ở lại trong nước sẽ là số người biết sợ hãi và rồi sẽ biết phục tùng thôi.
Tôi biết anh thù oán tôi và thù ghét chế độ này lắm nhưng anh không có một chỗ dựa nào để làm cái động lực đẩy cho anh có cơ hội hành động.Chúng tôi gọi thái độ nhẫn nhục và chịu đựng đó là: Nín thở qua sông.Nhưng,anh nên biết rằng cái im lặng nhẫn nhục chịu đựng của anh và của người dân ở cả ba miền sẽ từ từ,từ từ thấm sâu vào tận cùng tim óc và vào tận cùng huyết quản để rồi sẽ khiến anh và khiến mọi người trở nên hèn nhát lúc nào mà chính anh và mọi người cũng không hề nhận biết được.Có một điều mà rồi cuối cùng thì tôi cũng đã nghiệm ra là:đó là một chính sách thật sai lầm và tai hại cho dân tộc mình.Trong cuộc chiến vừa qua mà miền Bắc chúng tôi đã khởi xướng,chúng tôi đã dùng thủ đoạn tuyên truyền để thúc đẩy hằng triệu triệu thanh niên nam nữ miền Bắc vào chiến đấu tại miền Nam.Họ thật sự là những thanh niên anh hùng không hề biết sợ chết cũng vì lý tưởng cả.Nhưng,bây giờ chiến tranh đã qua rồi và chúng tôi không thể áp dụng thủ đoạn cũ đó được nữa.Anh cứ tưởng tượng đi,khoảng vài mươi năm nữa khi mà mọi người dân của cả ba miền đều đã bị chúng tôi khuất phục và đã trở nên hèn nhát,rồi sau đó nếu có xảy ra một cuộc chiến tranh với các nước lân bang thì mọi người sẽ lại tìm cách bỏ trốn bằng đủ mọi phương cách,còn những người đang tại ngũ thì sẽ mau mau đầu hàng quân địch để khỏi phải chiến đấu,để khỏi phải chết. Cũng vì hèn nhát do bởi bị ức chế nên con người một khi có được một chút tự do thì sẽ trở nên vô cùng hung ác và rồi sẽ đối xử tàn bạo với nhau.Tôi vẫn nghĩ đó là một chính sách sai lầm nhưng tôi không dám nói ra cũng chỉ vì tôi là con người bình thường thôi nên tôi cũng biết sợ vậy.Nếu tôi nói ra điều tôi nghĩ thì hậu quả đến với tôi sẽ tàn khốc như thế nào chắc anh cũng đã đoán ra được rồi chứ.Anh xem,tôi là người chỉ biết đọc biết viết thôi,tôi chỉ biết làm những bài toán cộng trừ nhân chia giản dị với ít con số nhưng vì tôi phục vụ chế độ hết lòng nên giờ đây tôi được nâng lên làm đến Phó giám đốc một công ty lớn của nhà nước và lại còn được cấp cho một căn biệt thự nữa.Vợ tôi cũng đã từng có nhiều năm phục vụ trong thanh niên xung phong mà nửa chữ cũng không biết,thế mà giờ đây cũng là Cửa Hàng Trưởng có toàn quyền phân phối thực phẩm đến hoặc không đến cho bất cứ người nào mà vợ tôi muốn hoặc không muốn.
Không,ngàn đời tôi cũng không có cái can đảm nói lên cái ý nghĩ mà mình đã nghĩ.Đất nước này rồi ra chính là nhờ ở những con người đã bỏ chạy ra biển và băng qua những cánh rừng đầy ác thú và những cánh đồng đầy mìn ngày hôm nay,sẽ trở về để thay đổi,để làm lại tất cả từ đầu.Chính những người đã bỏ quê hương ra đi ngày hôm nay là những người sẽ bỏ ra tiền của và tim óc để tạo dựng lại một xã hội công bằng cho tất cả mọi người Việt ở cả ba miền đất nước của chúng ta ngày mai.
